Vadim Mojeyko: Azərbaycan və Ermənistanı eyni ittifaqda təsəvvür etmək çətindir – MİNSKDƏN MÜSAHİBƏ
Belarus prezidenti Aleksandr Lukaşenko “Solovyov Live” YouTube kanalına müsahibəsində yaxın 15 ildə postsovet məkanının böyük hissəsinin ittifaqda birləşməsini qaçılmaz proses adlandırıb. Eyni zamanda, Belarus lideri “ümumi təhlükəsizlik məkanına” daxil ola biləcək ölkələr sırasından seçilən Azərbaycanı xüsusi qeyd edib. O, bunun səbəbini “biz də (görünür, söhbət Rusiya və Belarusdan gedir) çoxlu səhvlərə yol vermişik”, – deyə izah edib.
Belarus prezidenti qeyd edib ki, “Türkiyə Azərbaycanı güclü şəkildə dəstəkləyir. Yollar, qaz və neft məhz Türkiyədən keçir”. Ermənistanın isə “gedəcək yeri yoxdur”.
Belarus Strateji Araşdırmalar İnstitutunun (BISS) analitiki Vadim Mojeyko Oxu.Az-a müsahibəsində bildirib ki, Aleksandr Lukaşenkonun rusiyalı teleaparıcı Vladimir Solovyova verdiyi müsahibəni “kompliment xarakterli” adlandırmaq olar:
– Aleksandr Lukaşenkonun, BBC jurnalistinə müsahibəsində olduğu kimi, həmsöhbətilə birbaşa münaqişəsi yoxdursa, qarşısındakına xoş gələni söyləmək vərdişi var. Və mənə elə gəlir ki, Lukaşenko böyük siyasi təcrübəsinə baxmayaraq, hələ də ekspert deyil, kütlə şüuru səviyyəsində bəyanatlar verir.
Amma Azərbaycana gəlincə, həm Azərbaycanın, həm də Ermənistanın eyni ittifaqda olacağını təsəvvür etmək həqiqətən çətindir. Səhvlərdən danışanda yəqin ki, vaxtında azərbaycanlılarla erməniləri barışdıra bilmədiyini nəzərdə tutur.
Aydındır ki, ittifaqda ya Ermənistan, ya da Azərbaycan olacaq (Ermənistan isə artıq Aİİ-dədir – red.). Gürcüstan isə yeni ittifaqda olmayacaq, baxmayaraq ki, indiki hakimiyyət daha çox rusiyapərəstdir. Amma tarazlığı saxlamaq bir məsələ, Rusiya ilə hansısa dərin münasibətlərə girmək başqa məsələdir.
Aleksandr Lukaşenkonun bu yaxınlarda “Ukraynanı slavyanların qoynuna qaytaracağıq” açıqlamasına baxmayaraq, Kiyev də bu birlikdə olmayacaq.
– Bir az da Azərbaycanla bağlı “səhvlər”dən danışaq. Aleksandr Lukaşenko nə demək istəyir? Bəlkə, Bakı ilə Moskvanın münasibətlərinin korlandığı Boris Yeltsinin prezidentliyi dövrünü nəzərdə tutur?
– Yəqin ki, bəli. Aleksandr Lukaşenko üçün Boris Yeltsin dövrünün səhvlərindən danışmaq və 90-cı illərə istinad etmək, Vladimir Putin dövrünün səhvlərindən danışmaqdan daha asandır. Ancaq bir neçə spesifik məqam var. Çox güman ki, bu o deməkdir ki, Azərbaycan vaxtilə sovet respublikası olub, “böyük ailə”nin bir hissəsi olub. Amma indi hər şey başqadır. Demək ki, bəzi səhvlər olub. Ona görə də mən hesab edirəm ki, bu ümumi mülahizələrdir.
– Rusiyada siyasi tok-şoularda, o cümlədən Solovyovun verilişində ümumi tendensiya var – “həmişə Türkiyə barədə neqativ danış”. Aleksandr Lukaşenko isə Türkiyə haqqında mənfi danışmadı, sadəcə faktı dilə gətirdi: Ankara Bakını dəstəkləyir. Tamamilə fərqli bir ritorika.
– Hazırda Rusiya Türkiyə ilə münaqişə yaşamır. Baxmayaraq ki, Suriyada Rusiya təyyarəsinin vurulduğu dövr də olub. O zaman Türkiyə pomidorunun Rusiya Federasiyasına idxalına qadağa qoyulub və s. Əgər belədirsə, Aleksandr Lukaşenko niyə Türkiyə haqqında mənfi danışmalıdır? Ümumiyyətlə, Ankaraya pis münasibət göstərmək üçün sadəcə olaraq heç bir səbəb yoxdur.
– Eyni zamanda, Türkiyə Azərbaycanın yaxın müttəfiqidir. Bakı Belarusa bir neçə dəfə yardım edib. Belarus prezidenti bunu Vladimir Solovyova müsahibəsində də deyib…
– Təbii ki, bunun da rolu var. İlham Əliyevlə Aleksandr Lukaşenkonun münasibətləri köhnə dostların ünsiyyətinə bənzəyir. Borc pul şəklində kömək, enerji resurslarının tədarükü və s. Odur ki, Lukaşenko Azərbaycan və Türkiyəyə qarşı kifayət qədər konstruktiv münasibət bəsləyir.
