Nevada səhrasındakı atom bombası testləri insanlara necə zərər verir? – Ölüm siyahısı, bilinməyən FAKTLAR

Ətraf mühitə və insanlara böyük ziyan vurduğu bilinən Nevada çölündə həyata keçirilən atom bombası sınaqları nəticəsində yalnız Nevadada deyil, ABŞ-da da xərçəng xəstəliyinə tutulanların sayı hər gün artır.

Nevada Test Sahəsi Las Veqasdan 105 km şimal-qərbdə yerləşir və ABŞ Enerji Nazirliyi tərəfindən idarə olunur. Sahə 11 yanvar 1951-ci ildə nüvə silahı sınağı üçün təxminən 3500 km² səhra və dağlıq ərazini əhatə edən bir ərazidə qurulub. Nevada Test Sahəsindəki nüvə sınaqları 27 yanvar 1951-ci ildə fransız mənzilində 1 kilotonluq TNT bombası ilə başlayıb, 1992-ci ilə qədər burada 1021 sınaq həyata keçirilib. Onlardan 100-ü yer üstü, 921-i isə yeraltı idi. Bu sınaqların atmosferə 222.000 petabekerel radioaktiv maddə buraxdığı təxmin edilir.



Burada sınaq sahəsinin işçilərinin və külək sörfçülərinin hökuməti məhkəməyə verdikləri, hökumətin bu məhkəmələr nəticəsində yarım milyon dollardan çox təzminat ödədiyi də məlumdur.

John Wayne və Susan Haywardın rol aldığı “The Conqueror” filmi səhra yaxınlığında çəkildikdən sonra baş rollarda oynayanlar da daxil olmaqla 90 nəfər xərçəng xəstəliyinə tutulub. Filmin prodüserlərindən olan Howard Hughes aktyor heyətini radiasiyaya məruz qoyduğuna görə böyük günah və peşmançılıq hissi keçirdiyini bildirib.



Bölgədəki atom sınaqlarından sonra St. George Utah qəsəbəsində gözlənilməz halda külək dəyişməsi olub. Federal nümayəndələr hər kəsi evlərə qapatmaq üçün şəhərə gəlsələr də, xərçəng xəstəliyinə tutulanların sayının artmasına əngəl ola bilməyiblər. St Georgeda tam bir “xərçəng nəsli” var. Burada müəyyən bir yaş aralığında demək olar ki, hər kəs xərçəng xəstəsi olub və ya radiasiyanın təsirindən ölüb.

Milli Xərçəng İnstitutunun məlumatlarına görə, Nevadadakı nüvə silahları sınaqları zamanı ABŞ əhalisinin 4.000.000 nəfəri tiroid xərçənginə tutulub. Bu göstərici Çernobıldakı radiasiya dozasının 500 mislidir. 1999-cu ildə nəşr olunan bir araşdırmada Nevadadaki nüvə silahı testlərindən qaynaqlanan tiroid xərçənginə yoluxanların təqribən 10.000-500.000 arası olduğu qeyd edilir. 2006-cı ildə yayımlanan başqa bir hesabatda ABŞ-da Nevada nüvə silahı sınaqları nəticəsində radiasiya ilə əlaqələndirilə bilən 1800 ölüm faktı qeyd olunur.

Fərqli radiasiya növləri olmasına baxmayaraq, ən zərərli olan atom bombasının radiasiyasına məruz qalırsınızsa, hüceyrələrinizə uzun müddət davam edən radioaktiv maddə əlavə olunur. Bədəninizdə sıxışaraq xərçəng üçün davamlı bir risk faktoruna çevrilir. Həyatınızın sonuna qədər hüceyrələrinizə zərər verməyə davam edir.

Bölgədə yaşayan insanlar tanışlarının həyatlarında 4-5 dəfə xərçəngdən əziyyət çəkdiklərini və davamlı olaraq bununla mübarizə apardıqlarını bildirirlər. Yaponiya və Qazaxıstandan sonra Utah nüvə silahlarından ən yüksək ölüm halına sahibdir. 5 oktyabr 1990-cı ildə ABŞ-ın əksər bölgələrində bu mövzuda Radiasiyaya Məruzqalma Kompensasiya Qanunu qəbul edilib.

Turan Oruc
Musavat.com