21 Noyabr 2024

Nəhəng qara dəliyin necə əmələ gəldiyi KƏŞF EDİLDİ

Süd Yolu qalaktikasının mərkəzindəki superkütləli qara dəlik olan Sgr A*-nın 9 milyard il əvvəl qalaktikaların birləşməsindən əmələ gəldiyi aşkar edilib.

Lent.az xarici KİV-ə istinadən xəbər verir ki, tədqiqat, Event Horizon Teleskopu (EHT) tərəfindən aparılıb və 2017-ci ildə M87 qalaktikasının mərkəzindəki qara dəliyin təsviri ilə başlayıb. EHT, bu məlumatları 2022-ci ildə Süd Yolunun mərkəzində Sgr A*-nı müşahidə edərək toplayıb. Əldə edilən məlumatlar onu göstərib ki, Sgr A* yüksək sürətlə fırlanır və Süd Yolunun müstəvisi ilə uyğunlaşmır. Kompüter simulyasiyaları, bu fırlanma xüsusiyyətlərinin keçmişdə qalaktikaların birləşməsi nəticəsində formalaşmış ola biləcəyini dəstəkləyir.

Tədqiqatçılar bildirirlər ki, bu birləşmə Gaia-Enceladus adlı qədim peyk qalaktikası ilə baş vermiş ola bilər. Bu, Sgr A*-ın fırlanma bucağının 145-180 dərəcə əyilmiş olduğunu ortaya qoyur və qalaktikamızın dinamik tarixi haqqında mühüm məlumatlar verir. Superkütləvi qara dəliklərin necə əmələ gəldiyini və böyüdüyünü anlamaq bizə kainatın tikinti bloklarını açmağa kömək edir. Bununla belə, bu cür birləşmələrin birbaşa müşahidəsi mövcud qravitasiya dalğası detektorlarının əhatə dairəsindən kənarda qalır. Gələcəkdə kosmosda LISA kimi layihələr, bu aşağı tezlikdə qravitasiya dalğalarını aşkarlaya, superkütləvi qara dəliklərin tərkibi haqqında daha çox məlumat verə bilər.